مذاکرات پیمان صلح ژاپن و روسیه به حالت تعلیق درآمد

وزارت خارجه روسیه روز ۲۱ مارس بیانیه ای صادر کرد.

در این بیانیه آمده است: «در شرایط کنونی، فدراسیون روسیه قصد ادامه مذاکرات پیمان صلح با ژاپن را ندارد». گفت‌وگو بر سر یک سند اساسی در مورد روابط دوجانبه با کشوری که صریحاً موضعی غیردوستانه دارد، غیرممکن است.

این اقدام پس از تصمیم کیشیدا فومیو، نخست وزیر ژاپن برای اعمال مجموعه جدیدی از تحریم ها علیه روسیه صورت گرفت. این اقدام مطابق با سایر کشورهای گروه هفت است.

ژاپن وضعیت «کشور دارای ارجحیت تجاری» روسیه را لغو کرد که یعنی توکیو تعرفه های محصولات روسیه را افزایش خواهد داد.

دهه ها مذاکره

گفت‌وگوهای دیپلماتیک ده‌ها سال است که ادامه دارد. مذاکرات برای امضای معاهده صلح به منزله پایان رسمی جنگ به سال ۱۹۵۶ باز می گردد؛ زمانی که روسیه و ژاپن اعلامیه مشترک ژاپن و شوروی را امضا کردند.

اما مناقشه ارضی بر سر جزایری که آن طرف آب های شمال شرقی هوکاید، شمالی ترین جزیره اصلی ژاپن واقع هستند همچنان یک موضوع مناقشه است.

روسیه کنترل این جزایر را در اختیار دارد. ژاپن نیز ادعای مالکیت آنها را دارد. دولت ژاپن معتقد است این جزایر بخشی جدایی ناپذیر از خاک ژاپن هستند و می گوید این جزایر پس از جنگ جهانی دوم به طور غیرقانونی اشغال شده اند.

به گفته دولت ژاپن، قبل از اشغال این جزایر توسط اتحاد جماهیر شوروی در سال ۱۹۴۵ حدود ۱۷۰۰۰ ژاپنی در آنها زندگی می کردند. اتحاد جماهیر شوروی به ساکنان ژاپن دستور داد تا سال ۱۹۴۸ آنجا را ترک کنند.

دو کشور توافق کرده اند که موضوع «مالکیت چهار جزیره شمالی» را حل و یک معاهده صلح منعقد کنند.

در سال ۲۰۱۶، آبه شینزو، نخست وزیر وقت ژاپن و ولادیمیر پوتین، رئیس جمهور روسیه در مورد فعالیت های اقتصادی مشترک در این جزایر از جمله پروژه های گردشگری به توافق رسیدند.

دامنه برنامه سفر بدون ویزا برای ساکنان ژاپنی و روسی این جزایر گسترش یافت و دولت روسیه به تعداد بیشتری از ساکنان سابق ژاپنی اجازه داد تا برای رفتن به سر مزار اجداد خود به آنجا سفر کنند.

این تحولات اکنون به حالت تعلیق درآمده است و مسکو مدعی است که توکیو تمام مسئولیت خرابی همکاری های دوجانبه را بر عهده دارد.

اکنون، وزارت خارجه روسیه اعلام کرده است:

اعتراض ژاپن

نخست وزیر کیشیدا به روسیه نسبت به رویکرد «غیر قابل قبولش» اعتراض کرده است.

کیشیدا در یک کمیسیون پارلمان ژاپن گفت: «وضعیت کنونی نتیجه تجاوز روسیه است و این بسیار ناعادلانه است که مسئولیت عواقب آن به دوش روابط ژاپن و روسیه انداخته شود.»

هایاشی یوشیماسا، وزیر امور خارجه، گفت که دولت می خواهد همچنان خواسته های ساکنان سالمند سابق این جزایر را رسیدگی کند. او در یک کنفرانس خبری گفت: «اما با توجه به شرایط کنونی، ما نمی‌توانیم در مورد چشم‌انداز مذاکرات اظهار نظر کنیم.»

ناامیدی ساکنان سابق

بازگشت آنچه ژاپن آن را «سرزمین های شمالی» می نامد آرزوی قوی مردمی است که قبل از اشغال شوروی در آنجا زندگی می کردند.

تسونوکا یاسوجی، متولد جزیره هابومای، در شهر نِمورو هوکایدو به NHK گفت: «همه ساکنان سابق جزایر که برای بازگشت جزایر مبارزه کرده‌اند، در شوک هستند.»

«۷۷ سال از پایان جنگ می گذرد و ما دوباره به خانه اول برگشته ایم. همه ما نگران این هستیم که باید همه چیز را دوباره از صفر شروع کنیم.»

یکی دیگر از ساکنان سابق، فوکوزاوا هیدِئو ۸۱ ساله، می گوید که از تعلیق سفرهای بدون ویزا به روسیه ناامید شده است.

او می گوید که یک سرباز شوروی زمانی که در سال ۱۹۴۵ جزایر به اشغال روسیه درآمد اسلحه را به سمت سر او نشانه رفت. فوکوزاوا می گوید: «من از روس ها متنفر بودم.» اما اعطای سفر بدون ویزا نظر او را تغییر داد.

فوکوزاوا ۱۶ سفر بدون ویزا انجام داده و حتی از مسافران روسی در خانه خود پذیرایی کرده است.

او توضیح می دهد: «من (در مراوده با آنها) به طرز فکرشان پی بردم. اما از اینکه می بینم دوباره به نقطه اول بازگشته ایم بسیار ناامید هستم.»