Günlük Yaşamda Güvenlik

Kızamığın önlenmesi

(1) Yayılma durumu

NHK, günlük yaşamda güvenliğin sağlanmasına ilişkin soruları yanıtlıyor. Bu yılın başından beri Japonya genelinde bildirilen kızamık vakalarının sayısında artış yaşandı. Kızamık oldukça bulaşıcı bir viral hastalıktır. Ciddi komplikasyonlara yol açabilir ve ölümcül olabilir. Kızamıkla ilgili bu yeni serinin ilk bölümünde hastalığın mevcut yayılma durumuna bakıyoruz.

Ulusal Bulaşıcı Hastalıklar Enstitüsü, 24 Mart itibarıyla 2024’te şu ana kadar ülke çapında 20 kişide kızamık enfeksiyonunun doğrulandığını söylüyor. Bunlar arasında yurt dışından dönen kişiler, Japonya’ya gelen turistler ve bu kişilerden virüs bulaşanlar da yer alıyor.
Kızamık bir zamanlar Japonya’da çok sayıda insanı etkileyen yaygın bir hastalıktı. Ancak aşılamanın yaygın şekilde uygulanmasının ardından vaka sayısında keskin bir düşüş yaşandı. 2020’den bu yana yıllık enfeksiyon sayısı birkaç kişi veya en fazla birkaç düzine kişi arasında değişiyor. Ulusal Bulaşıcı Hastalıklar Enstitüsü, bu yıl teyit edilen vakalardaki artışı, vakalardaki küresel artışa ve COVID ile ilgili seyahat kısıtlamalarının kaldırılmasının ardından uluslararası seyahat edenlerin sayısındaki artışa bağlıyor.

Bu bilgiler 8 Nisan 2024 itibarıyla doğrudur.

(2) Kızamık nedir?

NHK, günlük yaşamda güvenliğin sağlanmasına ilişkin soruları yanıtlıyor. Bu yılın başından beri Japonya genelinde bildirilen kızamık vakalarının sayısında artış yaşandı. Kızamık oldukça bulaşıcıdır. Ciddi komplikasyonlara yol açabilir ve ölümcül olabilir. Bugün kızamık belirtilerine ve enfeksiyonların nasıl yayılabileceğine odaklanacağız.

Kızamık viral bulaşıcı bir hastalıktır. Başlıca belirtileri ateş, öksürük, döküntü ve gözde kızarıklıktır. Bulaşıcı hastalık uzmanları, ilk ateşin yaklaşık iki gün sonra düşebileceğini, ancak muhtemelen yeniden 40 dereceye kadar yükseleceğini ve yaklaşık bir hafta boyunca devam edeceğini söylüyor.

Kızamık hastalığına yakalanmış bir kişi virüsü öksürerek veya hapşırarak yayabilir. Kızamık son derece bulaşıcıdır ve bağışıklığı olmayan kişilerin, enfekte bir kişiyle aynı uçakta veya hızlı tren vagonunda bulunarak dahi hastalığa yakalandıklarına dair raporlar bulunmaktadır.

Kızamığın yayılmasını önlemek için Sağlık Bakanlığı, virüse yakalandığından şüphelenen kişileri toplu taşıma araçlarını kullanmaktan kaçınmaya çağırıyor. Bakanlık ayrıca bu kişileri tıbbi kurumlara danışmaya ve onların talimatlarına uymaya çağırıyor.

Bu bilgiler 9 Nisan 2024 itibarıyla doğrudur.

(3) Ciddi komplikasyon riski

NHK, günlük yaşamda güvenliğin sağlanmasına ilişkin soruları yanıtlıyor. Bu yılın başından bu yana Japonya genelinde bildirilen kızamık vakalarının sayısında artış yaşandı. Kızamık oldukça bulaşıcı bir viral hastalıktır. Ciddi komplikasyonlara yol açabilir ve ölümcül olabilir. Bu yazımızda ciddi komplikasyon riskinden bahsediyoruz.

Kızamık ciddi vakalarda zatürre ve beyin iltihabı gibi komplikasyonlara neden olabilir. Özellikle yaklaşık 1000 vakadan birini etkileyebilen beyin iltihabı ölümcül olabilir. Bazı hastalarda, vücutta aktif olmayan virüs nedeniyle kızamıktan birkaç yıl sonra beyin iltihabı gelişebilir. Subakut Sklerozan Panensefalit (SSPE) olarak adlandırılan bu tip beyin iltihabı tedavi edilemiyor ve 100 bin vakada 1 olarak rapor ediliyor. Etkilenen hastalar aniden günlük aktiviteleri yerine getiremez hale gelebilir veya anormal davranabilir ve hatta hayatını yitirebilir. Ulusal Bulaşıcı Hastalıklar Enstitüsü’ne (National Institute of Infectious Diseases) göre SSPE vakalarının çoğu, iki yaşın altında enfekte olan ve ilkokul çağında semptomlar gelişen çocuklardan oluşuyor.

Bu bilgiler 10 Nisan 2024 itibarıyla doğrudur.

(4) Enfeksiyondan korunma

NHK, günlük yaşamda güvenliğin sağlanmasına ilişkin soruları yanıtlıyor. Bu yılın başından bu yana Japonya genelinde bildirilen kızamık vakalarının sayısında artış yaşandı. Kızamık oldukça bulaşıcı bir hastalıktır. Ciddi komplikasyonlara yol açabilir ve hatta ölümcül olabilir. Bugün kızamığın belirtilerine ve enfeksiyondan korunmak için neler yapabileceğimize odaklanacağız.

Kızamık hastalığını tedavi edecek özel bir ilaç yok. Doktorlar hastalara yalnızca ateş düşürücüler gibi semptomatik rahatlama sağlayabilecek ilaçlar reçete edebilirler. Bu nedenle tıp uzmanları aşı yoluyla enfeksiyonun yayılmasını önlemenin önemini vurguluyor.

Japonya’da, yabancı uyruklu olanlar da dahil olmak üzere okul öncesi çağdaki tüm çocuklara, kızamık ve kızamıkçık aşılarının bir arada olduğu MR aşısı ücretsiz olarak sağlanıyor. Çocuklara ilk aşı bir yaşına geldiklerinde, ikinci aşı ise ilkokula başlamadan önce yapılıyor.

Araştırmalar, insanların yaklaşık yüzde 5’inin ilk aşıdan sonra yeterli bağışıklık kazanamadığını gösteriyor. Geçmişte, Japonya’da kızamığın yalnızca bir kez aşılanan ergenlik çağındaki ve 20’li yaşlarındaki kişiler arasında yayıldığı görüldü. Uzmanlar ebeveynlere, çocuklarına iki kez aşı yaptırmalarını tavsiye ediyor.

Bu bilgiler 11 Nisan 2024 itibarıyla doğrudur.

(5) Ayrıca dikkatli olası gereken kişiler

NHK, günlük yaşamda güvenliğin sağlanmasına ilişkin soruları yanıtlıyor. Bu yılın başından bu yana Japonya genelinde bildirilen kızamık vakalarının sayısında artış yaşandı. Kızamık oldukça bulaşıcı bir hastalıktır. Ciddi komplikasyonlara yol açabilir ve hatta ölümcül olabilir. Bu yazımızda kimlerin kızamık enfeksiyonuna ayrıca dikkat etmesi gerektiğine odaklanacağız.

Öncelikle iki doz kızamık aşısı yaptırmayan kişilerin enfeksiyonlara karşı dikkatli olmaları isteniyor. Japonya’da 50 yaş ve üzeri kişilerin çoğuna, rutin aşılama sisteminin eksikliği nedeniyle çocukluk döneminde aşı yapılmadı. Rutin aşılama sistemleri, bu insanlardan daha genç nesillere ise yaklaşık 30 yıl boyunca yalnızca tek aşı olarak sağlandı. Bu da daha genç nesillerin yeterli bağışıklık kazanamadığı anlamına geliyor. Kızamığa karşı yeterince güçlü bir bağışıklığa sahip olup olmadığınızı bilmiyorsanız sağlık kurumlarında antikor testi yaptırmanız ve aşının gerekli olup olmadığını teyit etmeniz önerilir.
Hamile kadınların özellikle enfeksiyonlara karşı dikkatli olmaları gerekmektedir. Hamile kadınların kızamık enfeksiyonuna yakalandıklarında komplikasyon riskinin yüksek olduğu bildirildi. Enfeksiyonlar düşük veya erken doğum riskini artırabilir. Çocuk sahibi olmayı planlayan kadınların antikor testi yaptırmak gibi önlemleri alarak enfeksiyona yakalanma riskini önceden kontrol etmeleri önemlidir. Bu kişilerin gerekirse aşı yaptırmaları isteniyor.
Çok sayıda kızamık vakasının rapor edildiği yabancı ülke ve bölgelere seyahat ettiğinizde, hamile kadınların aldığı önlemlere benzer tedbirleri almanız ve eve döndükten sonra fiziksel durumunuzu dikkatle izlemeniz önerilir.

Bu bilgiler 12 Nisan 2024 itibarıyla doğrudur.

(6) Aşı kıtlığının önlenmesi

NHK, günlük yaşamda güvenliğin sağlanmasına ilişkin soruları yanıtlıyor. Bu yılın başından bu yana Japonya genelinde bildirilen kızamık vakalarının sayısında artış yaşandı. Kızamık oldukça bulaşıcı bir hastalıktır. Ciddi komplikasyonlara yol açabilir ve hatta ölümcül olabilir. Kızamıkla ilgili bu serinin son bölümünde aşı tedariğine odaklanıyoruz.

Kızamık vakaları ülke genelinde doğrulanmaya devam ederken, sağlık kurumlarına aşı olmak isteyen kişilerden çok sayıda soru geliyor. Ancak artan talebe rağmen aşı arzı geçen yılla aynı seviyede bulunuyor. Mart ayında Sağlık Bakanlığı, yerel yönetimler aracılığıyla toptancılara, sağlık kurumlarına ve diğer ilgili taraflara aşı tedariğinin istikrara kavuşturulmasına yardımcı olmaları çağrısında bulundu. Bakanlık, toptan dağıtımcılardan çocuklara düzenli olarak aşı sağlayan sağlık kurumlarına öncelik vermelerini ve yeterli miktarda aşı sağlamalarını istiyor.

Yetişkinler için ise uzmanlar, aşıya ihtiyaç duyup duymadıklarını belirlemek amacıyla insanları antikor testleri veya başka yöntemlerle kızamığa karşı bağışıklıklarını kontrol etmeye çağırıyor.

Bu bilgiler 15 Nisan 2024 itibarıyla doğrudur.